Nieuwe norm voor toegankelijke gebouwen lijkt vanzelfsprekend, maar is baanbrekend
Hoe vaak komt het niet voor dat je de hoofdingang van een gebouw niet kunt vinden? Je bent slechtziend en de verlichting in een gebouw is zo slecht dat je de bewegwijzering niet goed kunt lezen. De openbare ruimte in Nederland is helaas niet altijd toegankelijk, vooral voor mensen met een beperking.
Toegankelijkheid verbeteren & barrières wegnemen
Gelukkig is er nu, sinds 3 februari 2025, een nieuwe norm voor de toegankelijkheid en bruikbaarheid van gebouwen, de NEN 9120. Doel van deze norm, die van belang is voor vastgoedeigenaren, architecten, opdrachtgevers en gebruikers van gebouwen, is om de toegankelijkheid van gebouwen te verbeteren en barrières in de gebouwde omgeving weg te nemen. Zodat een toegankelijk gebouw ontstaat. Een gebouw waar alle mensen gebruik van kunnen maken, ongeacht hun fysieke capaciteiten. Mensen met en zonder een beperking, mensen met kinderwagens, jonge en oude mensen.
Bijdrage samenwerkingsplatform Kennis Over Zien
De nieuwe norm NEN 9120 is opgesteld met input van uiteenlopende belanghebbenden. Ook Kennis Over Zien, het samenwerkingsverband van de expertiseorganisaties Bartiméus, Koninklijke Visio en de Robert Coppes Stichting en de belangenverenigingen Oogvereniging en MaculaVereniging, heeft een stevige bijdrage geleverd aan de totstandkoming van deze norm.
Eveline Holla, manager Zicht op Toegankelijkheid bij Koninklijke Visio geeft aan: ”Wij zijn er enorm trots op dat wij actief hebben kunnen bijdragen aan de nieuwe norm voor de toegankelijkheid van gebouwen. Zeker omdat “visuele toegankelijkheid” niet altijd als vanzelfsprekend wordt meegenomen. Maar we zijn er nog niet. Over twee jaar evalueren we de norm en kijken we waar nog aanvullingen nodig zijn. Op deze manier maken we Nederland steeds toegankelijker.”
Séverine Kas, toegankelijkheidsexpert & inclusief ontwerp-advies bij Stichting Accessibility: “In de steeds complexer wordende gebouwde omgeving, met eisen op het gebied van energie, milieu en duurzaamheid, lijkt de mens in al zijn diversiteit vaak ondergesneeuwd. De NEN 9120 zet universeel ontwerp centraal. Dit richt zich op het ontwerpen van producten, diensten en omgevingen die door zoveel mogelijk mensen gebruikt kunnen worden, ongeacht leeftijd, vermogen of achtergrond. Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar het is baanbrekend.”
Over twee jaar evalueren we de norm en kijken we waar nog aanvullingen nodig zijn
Eenduidige uitleg
De nieuwe standaard voor de toegankelijkheid van gebouwen is nu online beschikbaar. Ook is er een duidelijke leeswijzer die gebruikers helpt de norm te begrijpen en toe te passen. In de NEN 9120 staat op een eenduidige manier vastgelegd wat toegankelijke en bruikbare gebouwen zijn. Wanneer een gebouw aan de NEN 9120 voldoet, zijn traptreden bijvoorbeeld duidelijk gemarkeerd, net als glazen puien, en zijn bedieningsknoppen voor iedereen toegankelijk, of je nu een visuele, fysieke of auditieve beperking hebt.
Zeven aspecten van toegankelijkheid
De norm en de leeswijzer hebben betrekking op zeven aspecten van de toegankelijkheid van gebouwen:
- Naar een gebouw toegaan
- Een gebouw ingaan
- Verplaatsingen in een gebouw op een verdieping (horizontale verplaatsingen)
- Verplaatsingen in een gebouw van verdieping naar verdieping, dus van boven naar beneden en omgekeerd (verticale verplaatsingen)
- In een ruimte zijn en de ruimte gebruiken
- Het gebruiken van voorzieningen in het gebouw
- De inrichting van toiletten en kleedruimten