‘Ik heb nu werk waarin ik me helemaal thuis voel'

De dag van haar herseninfarct staat voor altijd in Rianne’s geheugen gegrift. ‘Ik weet nog precies wanneer het gebeurde. Het was 10 december 2017. Er was slecht weer op komst, dus ging ik de banden van de auto oppompen bij een tankstation. Ik zat op mijn hurken bij de auto en voelde me prima. Maar toen ik opstond, was alles in één klap donker.’ 

In eerste instantie blijft Rianne rustig. ‘Ik wilde mijn man bellen om me te komen ophalen. Maar dat lukte me niet: ik kon mijn telefoonscherm niet meer zien. Toen brak ik.’ Een vrouw op het tankstation ziet haar huilen in haar auto en schiet te hulp. Daarna gaat het snel. ‘Mijn man bracht me eerst naar de huisartsenpost. Daar verwezen ze me door naar het Diakonessenhuis in Zeist, maar met mijn ogen bleek niets aan de hand. Toen ben ik met gillende sirenes naar het Diakonessenhuis in Utrecht gebracht. Hier bleek dat ik een herseninfarct had gehad.’ 

Na een aantal dagen in het ziekenhuis komt haar zicht langzaam weer terug. Maar niet volledig: de helft van haar gezichtsveld blijft weg. Met beide ogen kan Rianne nu nog maar vijftig procent zien. ‘Het zicht aan de linkerkant, vanaf het midden van mijn beide ogen, is weggevallen. De rest zie ik nog gewoon scherp. Maar om iets links van mijn gezichtsveld te kunnen zien, moet ik mijn hoofd helemaal draaien.’ Wie echter niet weet dat Rianne een visuele beperking heeft, heeft niets in de gaten. ‘Je ziet verder niets aan mij. Ook mijn collega’s merken het niet. Soms wil iemand mij nog wel eens iets aangeven terwijl hij of zij links van me staat. Dan reageer ik niet, want dat zie ik dus niet.’                                                                                     

De eerste periode na haar herseninfarct is behoorlijk pittig voor Rianne. ‘Als ik mijn ogen dicht had, voelde ik me nog 100% gezond. Maar zodra ik ze opendeed, werd ik geconfronteerd met mijn zichtverlies. Naast een deel van mijn zicht was ik ook mijn oriëntatie kwijt. Dingen als reizen met de trein of de weg vinden in de supermarkt werden hierdoor ineens heel lastig.’

Op dat moment heeft Rianne een kantoorbaan waarvoor ze acht uur per dag achter de computer zit. ‘Dat was geen optie meer. Ik kon niet meer goed van een scherm lezen, ik raakte steeds kwijt bij welke regel ik was. Ondertussen had ik klanten voor me die snel geholpen wilden worden. Dat ging niet meer.’ Dan klopt Rianne aan bij Bartiméus Werkpad in Ermelo. Ze laat daar een arbeidsdeskundig onderzoek verrichten waarna haar re-integratietraject tweede spoor wordt gestart. Ze komt in contact met Bartiméus arbeidsconsulent Frank van der Helm. ‘In eerste instantie kreeg ik tips voor aanpassingen op mijn werkplek op kantoor. Maar ik voelde dat dit werk mij eigenlijk niet meer paste. Frank heeft mij toen begeleid in het zoeken naar ander werk.’  

Rianne neemt contact op met een wooncentrum in Houten - de zorg ligt haar namelijk aan het hart - en voert gesprekken met deze potentiële werkgever. Daarna voert Frank gesprekken met die werkgever over het opdoen van werkervaring en later over een mogelijke detachering van Rianne.

Frank: ‘Voor Rianne en haar werkgever was het belangrijk dat ze een WIA-beoordeling zou krijgen. Hierdoor kreeg ze een vangnet van 5 jaar voor het geval haar beperking zou toenemen. En het gaf haar werkgever zekerheid, want die kon het grootste gedeelte van de loonsom terugkrijgen in het geval haar beperking zou verslechteren. Ik ging met haar mee naar het UWV voor de WIA-beoordeling en de uitleg over de gevolgen en impact van een (visuele) beperking op het dagelijks leven. En verder onderhield ik de contacten met haar toenmalige werkgever, de HR-medewerker en haar huidige werkgever over de wet- en regelgeving en gaf ik toelichting op het geadviseerde proces.’ Ook voert Frank coachingsgesprekken met Rianne tijdens haar werkervaringstraject en bespreekt daarin de onzekerheden en wat het emotioneel - zowel positief als negatief - met haar doet. 

Rianne start eerst op basis van een werkervaringsplaats aan de slag in de zorg, bij wooncentrum de Loericker Stee in Houten. Ze begint als gastvrouw in de huiskamer en groeit door tot zorgmedewerker op een afdeling met dementerende ouderen. Al snel voelt ze zich thuis op haar nieuwe werkplek. ‘Mijn dochter riep altijd al: mam, waarom ga je de zorg niet in? Voor mijn herseninfarct dacht ik: ik ben al in de veertig, ik ga mezelf niet meer laten omscholen. Maar toen moést ik ineens. Doordat ik zelf ervaren heb hoe het is om zorg te ontvangen, weet ik nu hoe fijn het is als je goed geholpen wordt. Ik ben heel blij dat ik nu ook iets voor een ander kan betekenen.’ 

Het werk in de zorg gaat Rianne goed af. Ze besluit de opleiding tot verzorgende te volgen. ‘Ik heb inmiddels mijn diploma Verzorgende-IG op zak. Ook nu doe ik nog wel eens wat computerwerk en schrijf ik rapportages, maar hierbij heb ik gelukkig weinig last van mijn oogproblemen. Soms zie ik aan mijn linkerkant nog wel eens iets over het hoofd en knal ik ergens tegenaan. ‘Niet te enthousiast, Rianne’, denk ik dan. Maar over het algemeen wordt het werk gelukkig steeds vertrouwder en daarmee makkelijker.’  

Door haar visuele beperking moet Rianne haar werk op een lager tempo doen en is ze gebaat bij een bekende omgeving. Zodra ze met het OV moet reizen of op een andere woning moet werken dan kost dit haar veel energie. ‘Door mijn zichtproblemen ben ik wat minder snel, maar hier vindt niemand dat erg. De meeste bewoners vinden het juist wel fijn dat ik zo lekker relaxed ben. ‘Bij jou heb ik nooit het gevoel dat ik moet haasten’, zeggen ze vaak. Mijn ‘beperking’ is hier dus misschien juist wel een voordeel.’ 

De bemiddelende rol van Bartiméus maakte in haar zoektocht naar ander werk écht verschil. Werkgevers willen geen onnodige risico’s lopen en zijn vaak bang dat je in de toekomst misschien nog meer lichamelijke klachten zult krijgen. Dankzij de gesprekken die Frank van Bartiméus voerde met mijn nieuwe werkgever, werd ik toch aangenomen. Hij kon hem dingen uitleggen over regelgevingen et cetera. Dit gaf mijn werkgever de bevestiging die hij nodig had.’ 

Hoe belangrijk is het voor Rianne om werk te doen dat echt goed bij haar past? ‘Héél belangrijk. Het klinkt misschien overdreven, maar deze baan is het beste dat me kon overkomen. Ik heb nu gewoon werk waarin ik me helemaal thuis voel én ik kan nog meedraaien in de maatschappij. Zonder het arbeidstraject van Bartiméus, had ik hier nu niet gezeten.’